سارا طاهري - راضيه فلاح، گروه دانش: نمايشگاه بين المللي تهران اين روزها شاهد برگزاري بيست وسومين نمايشگاه دستاوردهاي پژوهش، فناوري و فن بازار همزمان با هفته پژوهش و فناوري است. دانشگاه آزاد در اين نمايشگاه با 300 محصول پژوهشي و فناوري حاضر شده و غرفه دستاوردهاي واحد علوم وتحقيقات در نمايشگاه هفته پژوهش و فناوري ازجمله غرفه هاي فعال در اين نمايشگاه است كه 9محصول و دستگاه را ارائه مي دهد. از اين تعداد پنج محصول دانش بنيان وابسته به مركز رشد هستند كه از 4چهارمحصول براي اولين بار رونمايي شده است و چهاردستگاه نيز در نمايشگاه حضور دارند. كيت تشخيص همزمان سوء مصرف دارو و مواد مخدر به روش TLC، دستگاه كنترل شش محور، توليد روغن Peravia H100 plus
(روغن سيال هيدروليكي جهت استفاده در ابزار دقيق ماشين آلات حفاري نفت و گاز) و روغن Peravia Jet m3 (روغن موتور توربين جت براي موتورهاي مورد استفاده در خطوط انتقال نفت و گاز) در اين نمايشگاه از محصولات دانش بنياني هستند كه در معرض ديد عموم قرار گرفته اند. بد نيست بدانيد 96 برنامه شامل كارگاه، نشست، سمينار و سخنراني نيز در هفته پژوهش در دانشكده هاي واحد علوم وتحقيقات برگزار و رويداد تالار ديدار ايده ها در همه دانشكده ها به كمك استادان و دانشجويان اجرا مي شوند. در اين گزارش به جزئيات محصولات ارائه شده واحد علوم وتحقيقات در نمايشگاه هفته پژوهش پرداخته ايم.

توليد كيت تشخيص همزمان سوءمصرف دارو و مواد مخدر

شركت «راد ژن پارس آزما» از شركت هاي فناور مستقر در مركز رشد دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات، موفق به اخذ پروانه توليد كيت تشخيص همزمان سوءمصرف دارو و مواد مخدر به روش TLC شد. اين كيت براي تشخيص آمفتامين، مت آمفتامين، اكستازي، مرفين، كدئين، متادون، ترامادول، بوپرنورفين و كوكائين به روش TLC توسط شركت هاي محدودي در كشور توليد مي شود. اين شركت فناور موفق به توليد اين كيت در مركز رشد واحدهاي فناور دانشگاه آزاد واحد علوم وتحقيقات شده و تيم توليد اين فناوري از تيم هاي استارتاپي بسيار جوان در واحد علوم وتحقيقات است.
رضا كاظم پور، سرپرست مركز رشد واحد علوم وتحقيقات ضمن ابراز خرسندي از اخذ مجوز توليد اين محصول از اداره كل تجهيزات پزشكي، گفت: «ظرفيت مراكز رشد براي تامين زنجيره تجهيزات پزشكي در كشور بسيار بالا است و سعي بر اين است در پذيرش هسته ها و شركت هاي فناور و دانش بنيان در واحد علوم وتحقيقات، پذيراي كليه طرح ها، ايده هاي نوآورانه و خلاق باشيم.»

توليد كودهاي زيستي به شكل قرص و با فرمولاسيون جديد

محققان واحد علوم وتحقيقات دست به توليد نوع جديدي از كودهاي زيستي به شكل قرص و با فرمولاسيون جديد زدند. وحيد زرين نيا، عضو هيات علمي گروه گياه پزشكي و رئيس كارگروه تحقيق و توسعه فارمر مستقر در مركز رشد واحد علوم وتحقيقات نيز درباره اين محصول به «فرهيختگان» گفت: «محصول ما شامل فرمولاسيون هاي جديد از كودهاي كشاورزي، شيميايي و زيستي است. مهم ترين تفاوت اين محصولات با محصولات بازار در نوع فرمولاسيون آن است. درباره كودهاي زيست شيميايي فرمولاسيون آن تغيير كرده است و آهسته رهش هستند و براي زمان طولاني تري مواد غذايي را در خودشان نگه مي دارند و خاك به صورت ناگهاني مواد غذايي خود را از دست نمي دهد.» او اضافه كرد: «كودهاي زيستي نيز براي اولين بار به شكل قرص درآمدند و براي كاربردهاي خانگي، نهالستان ها و گلخانه ها قابل استفاده است. آنها شامل قارچ ها و باكتري هايي هستند كه ارتقا دهنده رشد گياه هستند. در مورد كودهاي زيستي نيز اين امكان را دارند. زماني كه وارد خاك مي شوند، خاك اسفنجي شود و رطوبت در مدت زمان طولاني تر در خاك مي ماند. ريشه هاي گياه را كلونيزه مي كنند و نمي گذارند آفت ها به خاك حمله كنند. مواد غذايي نامحلول را به صورت محلول در مي آورند و در اختيار گياه قرار مي دهند.»
زرين نيا درباره كاربرد اين كودها بيان كرد: «براي كساني كه كاربري خانگي دارند، كودهاي شيميايي كه آماده شده كاربرد راحت تري دارد و مي توانند از آن به سادگي استفاده كنند. از همه مهم تر اين كودها به شكلي هستند كه مواد غذايي را به صورت طولاني مدت در اختيار خاك قرار مي دهند و به سرعت از خاك شسته نمي شوند. پس لازم نيست كه كاربر خانگي همواره از كودهاي شيميايي در خاك استفاده كند. چون مقدار آن مشخص است لازم نيست هربار كود را بخرد بلكه با دوباره خريدن آن تا مدت زمان طولاني مقدار مشخصي از مواد غذايي را در اختيار گياه قرار مي دهد.»
او با تاكيد بر اينكه در نمايشگاه از شركت هاي بسياري سفارش گرفته؛ درباره اين نمايشگاه گفت: «شركت هاي مختلفي آمدند و حتي از ما خواستند كه در اين نمايشگاه محصولات را بفروشيم، فعلا قراردادي نبسته ايم اما سعي داريم اين محصولات را براي گلفروشي هاي سطح استان تهران آماده كنيم تا از اين طريق به فروش برسيم. نمايشگاه هايي از اين دست بسيار خوب است به اين خاطر كه ما مستقيما با مصرف كنندگان ارتباط مي گيريم و مستقيما سفارش ها را دريافت مي كنيم. به نظر من بسيار اثرگذار است و شركت هايي كه دور هم جمع مي شوند، با يكديگر آشنا مي شوند و حتي در آينده با هم همكاري خواهند داشت.»

دستگاهي براي پايش جنگل ها و نقاط مرزي

شركت تاتماكو در اين نمايشگاه دو محصول ارائه داده كه يكي از آنها دستگاه كنترل شش محور است اما اين شركت چند دستگاه ديگر نيز در اين نمايشگاه دارد. آتنا اصليان، مديرعامل شركت تكوين و تحقق محصول (تاتماكو) در اين باره گفت: «ما در زمينه نصب و راه اندازي سيستم هاي خورشيدي فعاليت مي كنيم. در نمايشگاه چند محصول جديد در معرض ديد عموم قرار داديم كه يكي از اين محصولات دستگاه پايش و مراقبت است كه در نقاط مرزي، جنگل ها، ساحل ها و نيروگاه ها و جاهايي كه قرار است پايش خوبي انجام شود اين محصول استفاده مي شود كه هم از خورشيد و هم از باد انرژي دريافت مي كند.» او اضافه كرد: «اين محصول باند كوادكوپتر دارد؛ كوادكوپتر مكان ها را پايش مي كند و برمي گردد و شارژ مي شود، همچنين رادار نقطه به نقطه و دوربين دارد و براي جاهايي كه مهم است پايش و مراقبت شود اين محصول كاربرد دارد. همچنين دستگاه سيستم خورشيدي متمركز را به نمايشگاه آورده ايم كه نور خورشيد را گرفته و متمركز مي كند و به صورت چهارآيينه كنار هم قرار مي گيرد و يك سيستم دو در دو ايجاد مي كند. گرمايي كه دارد 300 درجه است كه مي توانيم در آب شيرين كن و جاهاي ديگر از آن استفاده كنيم. دستگاه مديريت هوشمند يكي ديگر از محصولات مان است؛ زماني كه شما از چندين منبع مختلف براي انرژي استفاده مي كنيد، اين دستگاه كاربرد دارد، به طور مثال وقتي از سيستم خورشيدي و برق شهري به صورت همزمان استفاده مي كنيد، اين دستگاه كار را مديريت مي كند، زيرا اگر اين چند منبع با يكديگر كار كنند، فاجعه آفرين مي شود. اين دستگاه مديريت مي كند كه اتفاق خاصي نيفتد. ما شركت هايي هستيم كه در مركز رشد واحد علوم وتحقيقات مستقر هستيم كه از اساتيد و دانشجويان تشكيل شده است. دوره هاي آموزشي را براي دانشجويان گذاشتيم كه مدرك آن از سوي واحد علوم وتحقيقات به دانشجويان داده مي شود و كسي كه در اين دوره ها شركت كرده مي تواند يك سيستم خورشيدي را طراحي، نصب و اجرا كند. اين دوره ها براي ما و دانشجويان كه هميشه با كتاب و كامپيوتر سروكار دارند يك فرصت عملي ايجاد كرده است.»

دستگاهي براي كنترل موتورهاي سرووموتور و استپ موتور

دستگاه كنترل شش محور يكي ديگر از محصولاتي است كه در نمايشگاه هفته پژوهش رونمايي شد. دستگاه كنترل شش محور كه توسط شركت دانش بنيان تاتماكو طراحي و ساخته شده است، مي تواند انواع موتورهاي سرووموتور (servo motor) و استپ موتور را كنترل كند. اين دستگاه داراي 8 گيگ حافظه داخلي و ال سي دي 9 اينچ رنگي است. همچنين قابليت اتصال USB را دارا بوده و با استفاده از درگاه Lan مي تواند G كد را از روي كامپيوتر بخواند. پايداري بالا، قابليت اطمينان و مقاومت در برابر نويز از ديگر خصوصيات اين دستگاه است. اين دستگاه كاربردهاي متنوعي در كنترل ماشين ابزار و ربات هاي صنعتي دارد.
سعيد دولت خواه، برنامه نويس و طراح مدار و عضو شركت تاتماكو درباره محصول ساخته شده از سوي اين شركت به «فرهيختگان» گفت: «براي اولين بار مغزكنترل كننده دستگاه هاي سي آن سي را بدون نياز به كامپيوتر در ايران توليد كرديم.»
او توضيح داد: «در ابتدا بايد بگويم كه تا امروز همه دستگاه هايي كه براي كنترل دستگاه سي آن سي ساخته شده، داراي سيستم عامل بوده و به همين دليل ويروس پذير هستند، همچنين نويز هم بر عملكرد آنها اثرگذار مي شود. از طرفي هم تا امروز هيچ ميكروكنترل سخت افزاري در ايران براي دستگاه هاي سي آن سي ساخته نشده بود؛ حتي در خاورميانه هم ساخت چنين قطعه اي را نداشته ايم و كشورهايي مانند تركيه كه از لحاظ فني پيشرفت كرده هم داراي اين تكنولوژي نيستند.»
او به كاربرد محصول ساخته شده توسط اين شركت اشاره و تصريح كرد: «اين محصول در صنعت ماشين كاري، فلزكاري و به صورت كلي براي كنترل دستگاه هاي سي آن سي فعال در بخش هاي مختلف صنعت كاربرد دارد. دستگاه هاي سي آن سي دستگاه هايي هستند كه فلزات و چوب را تراش مي دهند. به طور مثال سي آن سي چوب امروز در ساخت مبلمان كاربرد دارد يا تراش قطعات خودرو و ديگر فلزات. نحوه كاربرد آنها هم به اين صورت است كه اين دستگاه ها داراي مغزكنترل كننده هستند كه روي دستگاه تراش سي آن سي نصب مي شود و ديگر نياز نيست تا اپراتور به صورت موردبه مورد اقدام به تراش قطعات كند.»
عضو شركت تاتماكو با بيان اينكه مغزكنترل كننده با قدرت بالا تمام جزئيات و ريزه كاري هاي مورد نياز را روي قطعه مورد نظر انجام مي دهد، بيان داشت: «حتي قطعات طلا هم به وسيله دستگاه سي آن سي كار مي كند و امروز در 100 صنعت مختلف اين دستگاه ها كاربرد دارد كه يكي از آنها بخش دندانسازي است.»
دولت خواه بيان كرد: «محصول ساخته شده توسط ما در مرحله تجاري سازي قرار داشته و امروز رونمايي رسمي از آن صورت مي گيرد. البته يكي و دو نمونه داخلي از اين محصول داريم كه آنها هم روي كامپيوتر برنامه نويسي شده و براي كار كردن نياز به يك رايانه دارند، نكته اينجاست كه كامپيوتر هم نويزپذير بوده و دچار ويروس مي شود و به همين دليل هر چند وقت يك بار، نياز به تعويض ويندوز است اما قطعه ساخته شده توسط ما سيستم افزار ندارد و روي خود سخت افزار برنامه ريزي شده و تمام قطعات آن از برد و ديگر قطعات الكترونيكي اش از بحث طراحي تا ساخت را خودمان انجام داده ايم.»
او با بيان اينكه در اين نمايشگاه افراد زيادي با ما ارتباط گرفتند اما هنوز به قرارداد نرسيده ايم، گفت: «پيش تر هم نمونه كامل نشده اين محصول را روي چند دستگاه سي آن سي نصب كرده بوديم كه يكي از آنها مربوط به دستگاه حكاكي روي ليوان هاي مسي بود، اما نمونه فعلي روي دستگاهي نصب شده و خوشبختانه اين نمايشگاه به معرفي دستگاه كمك زيادي كرده است.»
عضو شركت تاتماكو درباره نقش شركت هاي دانش بنيان در توسعه فناوري كشور خاطرنشان كرد: «قطعا اثرات قابل توجهي دارند، يكي از مزاياي اين شركت ها مباحث مربوط به معافيت مالياتي است. نبايد فراموش كرد كه چنين مسائلي براي فردي كه در ابتداي مسير قرار دارد، باعث ايجاد مشكل مي شود. شركت هاي دانش بنيان نه تنها گرفتاري هاي مالياتي ندارند بلكه به آنها كمك هم مي شود و اگر اين حمايت ها بيشر شود مي توانيم از آلمان و ديگر كشورهاي صنعتي جلو بزنيم.»

توليد روانكار با كاهش قيمت 60 درصدي

يكي ديگر از محصولاتي كه در اين نمايشگاه ارائه شده درخصوص روغن هاي ديزلي است. محمدجواد خواجه، مدير محصولات پراويا درباره اين محصول به «فرهيختگان» گفت: «ما روغن موتور خودرويي و صنعتي ديزلي توليد مي كنيم اما در كشور روغن موتور هواپيمايي نداشتيم، بنابراين به اين فكر افتاديم كه اين محصول نيز در كشور توليدشده تا اين روغن از خارج وارد نشود. ما جزء پنجمين شركت در دنيا هستيم كه مي توانيم اين محصول را توليد كنيم.»
او بيان كرد: «روغن هاي اچ اف 510 و اس اي 500 و چند مورد روغن ديگر در اين شركت توليد مي شود كه مخصوص روغن هواپيماست. در موتور خودرو يا هواپيما بايد روانكاري وجود داشته باشد كه اين قطعات حركت كنند و اگر اين روغن وجود نداشته باشد، اين قطعات با يكديگر اصطكاك پيدا مي كنند و باعث آسيب ديدگي و ضربه به موتور مي شوند. اين روغن لابه لاي قطعات مي رود و موتور را به حركت درمي آورد.»
خواجه توضيح داد: «هواپيمايي بابلسر و رامسر از محصول ما خريداري و از آن استفاده مي كنند. با روسيه هم رايزني شده تا واحد صادرات داشته باشيم.»
او بيان كرد: «شركت ما در اصل به صورت تخصصي روانكارهاي هوايي را توليد مي كند؛ روغن موتور هواپيماي پيستوني، روغن موتور هواپيماي جت، روغن هاي سيستم هاي هيدروليكي و روغن هاي گيربكس هلي كوپتر را داريم. دركنار بحث هوايي روي روانكار هاي تك صنايع ديگر نيز كار مي كنيم. روغن هاي صنايع حفاري، روغن صنايع نيروگاهي و خودرويي و تمام روانكارهاي مورد نياز را كه تا امروز در ايران توليد نشده اند و به صورت وارداتي تامين شده اند، توليد مي كنيم. ما بخش زيادي را بومي سازي كرده ايم و درحال حاضر نيز روي محصولات جديد كار مي كنيم. در بخش ديگر محصولاتي را در بازار داريم كه سطوح كيفي بالاتري دارند. منظور از سطوح كيفي درجه كيفيت نيست و منظور سطوح كيفي است كه وجود دارند و در هر زمينه استاندارد خاص دارد و ما سعي كرده ايم بالاترين ها را انتخاب كنيم.»
مدير محصولات پراويا در ادامه درمورد محصولات صنعت حفاري و هوايي بيان كرد: «در صنعت حفاري روغن جديدي داريم كه براي ماشين هاي حفاري استفاده مي شود و براي اولين بار در ايران آن را توليد كرده ايم و در دو شركت پدكس و حفاري شمال استفاده مي شود. در صنايع خطوط انتقال نفت و گاز هم روغن GEM3 را داريم كه در موتورهاي جت استفاده مي شود و بيشتر روي زمين كاربرد دارند. در صنعت هوايي 17 محصول داريم. تمام محصولات ما تجاري سازي شده اند و بخش زيادي از آنها استفاده مي شوند و بخش ديگر درحال گذراندن تست هاي ميداني هستند. بخشي از محصولات مان حتي سه يا چهارسال است كه در كشور استفاده مي شوند.»
اين فعال حوزه دانش بنيان با تاكيد بر اينكه شركت هاي دانش بنيان علاوه بر فروش نياز به ديده شدن دارند، توضيح داد: «قطعا شركت هايي مثل ما جدا از اينكه نياز به فروش دارند به ديده شدن نيز نياز دارند. مخصوصا نمايشگاه هايي كه فناوري بالايي دارند و شركت هاي مختلف مي آيند و بازديدكنندگان با تخصص بيشتري به موضوع نگاه مي كنند، بازار هدف را به سمت نخبگان مي برد و اين مورد براي ما ارزشمند است. درهرصورت ديده شدن جذاب است.»
او درباره ويژگي هاي منحصربه فرد توليدات اين شركت افزود: «بخش زيادي از محصولات ما و محصولات اصلي شركت ما، در اصل مشابه ايراني ندارند و مهم ترين ويژگي شان اين است كه ساخت ايران هستند. تامين آنها راحت است و با هر ميزاني مي توان تامين كرد. قيمت ها به نسبت قيمت محصولاتي كه وارد مي شوند، پايين تر است و ما محصولاتي داريم كه 60 درصد ارزان تر از محصولات خارجي هستند، حتي در برخي روغن هاي كيفيت مان بالاتر از كيفيت مشابه خارجي است. دركنار بحث قيمت، كيفيت را داريم، براي مثال اين محصول H100+ كه براي حفاري است، زيست تخريب پذير است و روغن ها عنصر فلزي ندارند. به لحاظ فني هيچ گونه خوردگي در هيچ كدام از ماشين آلات ايجاد نمي كند. در روانكارهاي هوايي نيز كيفيت بالاست.»
مدير محصولات پراويا در ادامه گفت: «ما در اين شركت سعي مي كنيم ايراني سازي كنيم و با آب وهواي ايران فرموله مي كنيم، براي مثال روغن 10W40 كه براي موتورهاي پيستوني است؛ در مشابه خارجي عيبش اين است كه در ايران و در فواصل زماني بهار تا تابستان به دليل هواي گرم، فشار روغن مي افتد و تقريبا هواپيماهايي كه اين نوع موتور را دارند، روزها نمي توانند پرواز كنند. اما ما آن را ارتقا داده ايم و در گرم ترين آب وهوا نيز قابل استفاده است. در حوزه هوانوردي عمومي جز دو آموزشگاه، تمامي شركت ها با ما كار مي كنند. در حوزه تجاري شركت هايي با ما كار مي كنند كه از لحاظ امنيتي اجازه نام بردن آنان را نداريم، همين طور بخشي از شركت هاي خصوصي و ايرلاين ها درحال تست هستند كه اميدواريم تست ها نتايج مثبت داشته باشند.»